Những điểm yếu của tấm xi măng lót sàn mà bạn nên lưu ý?

Tóm tắt: Các hạn chế của tấm cemboard lót sàn bao gồm trọng lượng, nguy cơ nứt, khả năng cách nhiệt hạn chế và chi phí lắp đặt có thể cao, tác động đến quyết định chọn vật liệu xây dựng.
Tấm cemboard lót sàn đang trở nên thông dụng hơn trong ngành xây dựng đương đại do sở hữu nhiều ưu điểm nổi bật. Dẫu vậy, việc nhận thức đầy đủ về các điểm yếu của tấm xi măng lót sàn là không thể thiếu để tránh các vấn đề tiềm ẩn và chọn vật liệu thích hợp. Nội dung dưới đây sẽ phân tích chi tiết các hạn chế của tấm xi măng lót sàn giúp người dùng cân nhắc kỹ trước khi ứng dụng. Nhờ đó, độc giả có thể chọn được vật liệu xây dựng hiệu quả nhất cho dự án của mình.
1. Khối lượng và tác động lên cấu trúc xây dựng
Yếu tố trọng lượng là một trong những điểm thường được chú ý khi đánh giá tấm xi măng lót sàn. Mặc dù tấm cemboard lót sàn được quảng bá là vật liệu nhẹ, nhưng so với một số vật liệu lót sàn khác như gỗ công nghiệp hay tấm nhựa, chúng vẫn có trọng lượng đáng kể.
1.1. Đặc tính vật lý của tấm cemboard

Vật liệu tấm xi măng lót sàn được tạo ra từ xi măng Portland, sợi cellulose và phụ gia, mang lại một cấu trúc đặc và cứng. Hệ quả là trọng lượng riêng của tấm khá cao. Chẳng hạn, một tấm Cemboard dày 12mm (kích thước 1.22m x 2.44m) có thể đạt trọng lượng khoảng 54kg. Trong khi đó, các tấm có độ dày lớn hơn như 15mm hoặc 18mm, dùng cho sàn chịu lực, có thể nặng từ 68.5kg đến 85kg mỗi tấm.
Mặc dù vậy, điều cần nhấn mạnh là tấm cemboard lót sàn lại nhẹ hơn đáng kể khi đặt cạnh sàn bê tông truyền thống. Sàn bê tông truyền thống có trọng lượng khoảng 240kg/m², trong khi tấm xi măng lót sàn cemboard chỉ khoảng 40kg/m². Nhờ đó, tải trọng lên móng và cột của công trình được giảm bớt, mang lại ưu điểm lớn cho các dự án cải tạo hoặc thêm tầng mà không cần gia cố móng quá phức tạp.
1.2. Thách thức trong việc thi công và vận chuyển
Khối lượng và quy cách lớn của tấm cemboard lót sàn có thể tạo ra một vài trở ngại trong quá trình di chuyển và lắp đặt. Việc vận chuyển các tấm này, đặc biệt khi đưa lên cao hoặc qua các khu vực hẹp, đòi hỏi nhiều công sức và có thể làm tăng rủi ro chấn thương cho công nhân nếu thiếu thiết bị hỗ trợ cần thiết. Điều này cũng có thể làm tăng chi phí nhân công và thời gian thi công ở một số trường hợp cụ thể.
Để khắc phục, các nhà thầu thường phải tính toán kỹ lưỡng phương án vận chuyển, có thể sử dụng các thiết bị nâng hạ hoặc chia nhỏ khu vực thi công. Cũng có khuyến nghị rằng việc sử dụng các tấm với kích thước nhỏ hơn (ví dụ 1m x 2m) có thể tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc di chuyển và lắp đặt, nhất là trong các không gian bị hạn chế.
2. Hiện tượng rạn nứt và sự xuống cấp
Một trong những mối bận tâm thường gặp khi dùng vật liệu xây dựng là nguy cơ bị nứt theo thời gian. Đối với tấm xi măng lót sàn, vấn đề này cần được nhìn nhận một cách khách quan.
2.1. Hiện tượng rạn nứt của tấm xi măng
Mặc dù tấm xi măng lót sàn được cấu tạo với sợi gia cường (thường là cellulose) giúp tăng độ dẻo dai và chống nứt, và nhiều đơn vị sản xuất khẳng định sản phẩm của họ có khả năng chống co ngót, cong vênh, tình trạng rạn nứt vẫn có thể xuất hiện. Tuy nhiên, nguyên nhân chính của các vết nứt thường không phải do bản thân vật liệu dễ co ngót mà chủ yếu xuất phát từ quá trình thi công không đúng kỹ thuật, đặc biệt là ở các mối nối giữa các tấm.
Các yếu tố như hệ khung chịu lực kém vững chắc, dẫn đến rung động khi chịu tác động; hoặc việc sử dụng keo xử lý mối nối không có độ đàn hồi và bám dính tốt, cùng với kỹ thuật xử lý mối nối chưa đạt yêu cầu, là những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến nứt mối nối. Những vết nứt này không chỉ tác động đến vẻ đẹp mà còn có thể làm giảm tuổi thọ và khả năng chống thấm của bề mặt sàn.
2.2. Ảnh hưởng từ môi trường bên ngoài

Tấm xi măng lót sàn được thiết kế để chịu được các điều kiện thời tiết khắc nghiệt, kể cả sự biến đổi về nhiệt độ và độ ẩm. Nhiều nguồn thông tin khẳng định chúng có khả năng chống thấm nước và không bị mục nát, cong vênh hay co ngót do thay đổi thời tiết. Tuy nhiên, nếu các vết nứt đã xuất hiện do lỗi thi công, sự thay đổi của môi trường (nhiệt độ, độ ẩm) có thể làm trầm trọng thêm tình trạng nứt và dẫn đến thấm nước vào kết cấu bên dưới.
Để hạn chế tối đa vấn đề này, việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình thi công, đặc biệt là xử lý mối nối, là vô cùng quan trọng. Các giải pháp như sử dụng keo chuyên dụng, băng keo lưới kết hợp sơn chống thấm, hoặc nẹp lấp mối nối đã được phát triển để đảm bảo độ bền và tính thẩm mỹ cho sàn. Nhà Xanh An Vinh cũng khuyến nghị sơn phủ các phụ gia chống thấm chuyên dụng trước khi hoàn thiện sơn phủ bề mặt tấm Cemboard khi sử dụng cho các công trình ngoài trời để tăng cường khả năng chống thấm.
3. Hạn chế về hiệu suất cách nhiệt và cách âm
Khả năng cách nhiệt và cách âm của vật liệu xây dựng là yếu tố then chốt để tạo nên một môi trường sống và làm việc dễ chịu. Riêng với tấm xi măng lót sàn, khả năng này thường vấp phải nhiều ý kiến trái chiều.

3.1. Tính chất truyền nhiệt của tấm cemboard
Dù tấm cemboard lót sàn không phải là vật liệu cách nhiệt chuyên biệt như bông thủy tinh hay xốp XPS, nhưng nhiều nghiên cứu và thực tế cho thấy chúng có khả năng cách nhiệt tương đối tốt. Hệ số dẫn nhiệt của tấm xi măng thường ở mức thấp (chẳng hạn: 0.166 W/mK), góp phần làm giảm sự truyền nhiệt từ môi trường bên ngoài vào trong và ngược lại. Điều này hàm ý rằng sàn nhà sẽ mát mẻ hơn vào mùa hè và ấm áp hơn vào mùa đông so với các vật liệu có khả năng dẫn nhiệt cao hơn như bê tông truyền thống.
Khả năng cách nhiệt của tấm cemboard còn giúp tiết kiệm năng lượng cho việc làm mát hoặc sưởi ấm không gian, qua đó giảm thiểu chi phí điện năng. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả cách nhiệt tối ưu, đặc biệt là trong các điều kiện khí hậu khắc nghiệt, việc phối hợp tấm cemboard lót sàn với các lớp vật liệu cách nhiệt khác hoặc một hệ thống cách nhiệt toàn diện cho công trình vẫn là phương án được khuyến nghị.
3.2. Khả năng cách âm chưa tối ưu
Tương tự như tính năng cách nhiệt, khả năng cách âm của tấm xi măng lót sàn cũng là một điểm dễ bị hiểu sai. Nhiều thông tin cho rằng tấm cemboard có khả năng cách âm tương đối tốt, góp phần giảm tiếng ồn hiệu quả. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tấm xi măng cốt sợi đạt hệ số cách âm trung bình từ 32 đến 45 dB, thậm chí cao hơn tường gạch 3dB. Cấu trúc đặc chắc của vật liệu chính là yếu tố giúp hấp thụ và cản trở việc truyền âm thanh.
Tuy nhiên, ở những không gian cần cách âm tuyệt đối như phòng thu âm hay rạp chiếu phim, tấm xi măng lót sàn một mình có thể không đủ. Để đạt hiệu quả cách âm mong muốn trong những trường hợp này, cần phải kết hợp tấm cemboard với các vật liệu cách âm chuyên dụng khác như bông khoáng, thạch cao cách âm, hoặc xây dựng hệ thống tường/sàn kép.
4. So sánh chi phí lắp đặt và bảo dưỡng với các vật liệu khác
Chi phí luôn là một yếu tố quyết định khi chọn vật liệu xây dựng. Mặc dù tấm xi măng lót sàn có nhiều lợi ích, nhưng chi phí thi công và bảo trì của chúng cũng phải được cân nhắc kỹ lưỡng.
4.1. Cần đội ngũ thi công chuyên nghiệp
Lắp đặt tấm cemboard lót sàn yêu cầu kỹ thuật chuẩn xác và đội ngũ thợ lành nghề. Dù quy trình lắp đặt  sàn cemboard  được nhận định là nhanh và đơn giản hơn so với đổ bê tông truyền thống, tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí nhân công (có thể nhanh hơn đến 8 lần), nhưng sai sót trong quá trình này có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Cắt, khoan, và cố định tấm phải được tiến hành đúng kỹ thuật, dùng các công cụ và vít chuyên dụng để tránh làm hỏng các góc cạnh của tấm, đặc biệt là với các tấm mỏng. Các mối nối giữa các tấm cũng cần được xử lý tỉ mỉ bằng keo hoặc bột trét chuyên dụng để đảm bảo độ bền và tính thẩm mỹ, tránh tình trạng nứt sau này. Điều này đòi hỏi sự am hiểu về vật liệu và quy trình thi công chuẩn, mà không phải đội ngũ thợ nào cũng có.
4.2. Giá thành bảo dưỡng và sửa chữa có thể phức tạp
Khi tấm cemboard lót sàn bị hư hỏng (chẳng hạn: do sai sót trong quá trình lắp đặt ban đầu hoặc tác động mạnh từ bên ngoài), việc khắc phục có thể khó khăn hơn so với một số vật liệu khác. Các vết nứt tại mối nối đòi hỏi phương pháp xử lý chuyên biệt bằng các loại keo và kỹ thuật trám trét để đảm bảo không tái diễn. Theo Nhà Xanh An Vinh, việc tháo dỡ và thay thế các tấm sau khi hoàn thiện cũng có thể khó khăn và tốn kém hơn so với sàn gỗ hay vật liệu nhựa.
Dù vậy, cần xem xét rằng tấm cemboard lót sàn sở hữu độ bền và tuổi thọ rất cao (có thể đạt 30-50 năm nếu được lắp đặt và bảo dưỡng chuẩn xác). Điều này ám chỉ rằng tần suất bảo dưỡng và sửa chữa sẽ ít hơn đáng kể so với các vật liệu có độ bền thấp hơn, từ đó có thể bù đắp lại chi phí sửa chữa phức tạp khi có sự cố.
5. Ảnh hưởng đến sức khỏe và hệ sinh thái
Trong ngành xây dựng, mối quan tâm về sức khỏe và môi trường ngày càng tăng. Với tấm cemboard lót sàn, có một vài khía cạnh cần được quan tâm.
5.1. Phát sinh bụi xi măng trong quá trình thi công
Việc cắt, mài, hoặc khoan tấm xi măng lót sàn có khả năng tạo ra bụi xi măng rất mịn. Trong bụi xi măng có chứa các hạt silica và hợp chất kiềm, có thể gây kích ứng da, mắt và đường hô hấp nếu tiếp xúc trực tiếp hoặc hít phải. Phơi nhiễm kéo dài với bụi xi măng mà không có biện pháp bảo vệ có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như viêm phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), bệnh bụi phổi (silicosis), và thậm chí tác động xấu đến hệ tim mạch.
Nhằm bảo vệ sức khỏe cho người lao động và những người ở gần, việc trang bị đầy đủ đồ bảo hộ cá nhân (khẩu trang chuyên dụng, kính bảo hộ, găng tay, quần áo bảo hộ) là điều bắt buộc trong quá trình lắp đặt. Bên cạnh đó, việc dùng các thiết bị hút bụi công nghiệp hoặc phun sương có thể góp phần làm giảm lượng bụi bay trong không khí.
5.2. Khó phân hủy và tái chế
Quan niệm phổ biến nhưng sai lầm là tấm xi măng lót sàn khó phân hủy và tái chế. Tuy nhiên, nhiều nguồn thông tin uy tín khẳng định rằng tấm cemboard hiện đại, đặc biệt là các sản phẩm không chứa amiăng, là vật liệu thân thiện với môi trường và có khả năng tái chế.
Tấm xi măng sợi cellulose được sản xuất từ các nguyên liệu tự nhiên như xi măng Portland, sợi cellulose (thường từ bột giấy tái chế hoặc gỗ) và cát mịn. Quá trình sản xuất không yêu cầu nung ở nhiệt độ cao như gạch nung, giúp tiết kiệm năng lượng và giảm khí thải CO2. Sau khi được tháo dỡ, tấm cemboard sợi có thể được nghiền nát để tái sử dụng làm nền đường, vật liệu lót hoặc phụ gia xây dựng, qua đó giảm thiểu chất thải công nghiệp. Điều này cho thấy tấm xi măng lót sàn là một lựa chọn bền vững, phù hợp với xu hướng xây dựng xanh hiện nay.
Vật liệu tấm xi măng lót sàn là một lựa chọn xây dựng hiện đại mang nhiều ưu điểm rõ rệt. Tuy nhiên, để đưa ra quyết định sử dụng tối ưu, việc hiểu rõ các nhược điểm tấm xi măng lót sàn là rất quan trọng. Các điểm hạn chế đã được đề cập bao gồm trọng lượng (so với một số vật liệu nhẹ khác), khả năng rạn nứt (chủ yếu do lỗi trong việc xử lý mối nối), và các vấn đề sức khỏe (do bụi xi măng phát sinh trong quá trình thi công).
Tuy nhiên, nhiều "hạn chế" thường được cho là của tấm cemboard thực chất là những hiểu lầm hoặc đã được cải thiện rõ rệt nhờ công nghệ sản xuất tiên tiến. Chẳng hạn, tấm xi măng thực chất nhẹ hơn nhiều so với bê tông truyền thống, có khả năng chống co ngót và nứt hiệu quả nếu được lắp đặt đúng quy trình, và tính năng cách nhiệt, cách âm cũng được đánh giá tích cực. Đáng chú ý, các sản phẩm tấm cemboard sợi cellulose hiện tại hoàn toàn không chứa amiăng gây hại và có khả năng tái chế, góp phần vào xây dựng bền vững.
Để đưa ra quyết định sử dụng tấm xi măng lót sàn cho công trình, quý khách hàng cần tham khảo ý kiến từ các chuyên gia và nhà cung cấp uy tín như Nhà Xanh An Vinh. Việc lựa chọn sản phẩm chất lượng và đảm bảo quy trình thi công chuẩn xác sẽ giúp tối đa hóa ưu điểm và khắc phục hiệu quả các hạn chế của vật liệu này, đem đến một công trình vững chắc và hiệu quả.